–
💬 SEBI चा इशारा: “डिजिटल गोल्डमध्ये गुंतवणूक करण्याआधी नीट समजून घ्या!”
आजकाल मोबाईलवर काही क्लिकमध्ये सोनं विकत घेण्याच्या जाहिराती सर्वत्र दिसतात — “₹१० मध्ये सोनं घ्या” / “मोबाईलमध्ये सोनं साठवा” / “डिजिटल गोल्ड तुमचे भविष्य साकारेल”. अशा आकर्षक घोषणांमागे खरंच सोन्याची सुरक्षित गुंतवणूक दडलेली आहे का? 🤔
याच प्रश्नाचं उत्तर नुकतंच SEBI (भारतीय प्रतिभूती आणि विनिमय मंडळ) ने दिलेले आहे. 👉 “डिजिटल गोल्ड” म्हणून विकली जाणारी बरीच उत्पादने SEBI च्या नियंत्रणाखाली नाहीत.
⚠️ याचा अर्थ काय?
याचा अर्थ असा की या डिजिटल सोन्याच्या व्यवहारावर SEBI, RBI, केंद्र सरकार यांपैकी कुणाचेही थेट नियंत्रण किंवा देखरेख नाही.
हे उत्पादन ना अधिकृत “सिक्युरिटी” आहेत, ना “कमोडिटी डेरिव्हेटिव्ह”. म्हणजेच — जर काही गडबड झाली, प्लॅटफॉर्म बंद झाला किंवा पैसे परत मिळाले नाहीत, तर तुमचं संरक्षण करणारी कोणतीही अधिकृत यंत्रणा अस्तित्वात नाही! 🚫
💣 उदाहरण घेउन समजून घेउया –
कल्पना करा, “ABC Gold App” नावाचं एक अँप तुम्हाला सांगतं की ₹१०० पासून तुम्ही सोनं खरेदी करू शकता. तुम्ही ₹५००० चं “डिजिटल सोनं” घेतलं, आणि अँपवर ते दिसतही आहे. पण काही महिन्यांनी कंपनी बंद झाली, वेबसाइट गायब झाली. तर तुम्ही कोठे जाल? SEBI, RBI किंवा ग्राहक मंच — कोणाकडेही तक्रार करता येणार नाही.कारण त्या उत्पादनावर कोणतंही नियमनच नाही. यालाच म्हणतात काउंटरपार्टी रिस्क — म्हणजे तुमच्या समोरच्या पक्षावर (कंपनीवर) तुमचा पूर्ण विश्वास, पण कायदेशीर हमी नाही! अशी अनेक उदाहरणे अनेक शहरांमध्ये ज्वेलर्सबाबत घडलेली आहेत आणि अनेक गुंतवणूकदारांची फसवणूक झाली आहे.
🔍 SEBI चे निरीक्षण आणि इशारा
SEBI ने गुंतवणूकदारांना सूचित केलं आहे की अनेक ऑनलाईन प्लॅटफॉर्म्स ‘डिजिटल गोल्ड’ नावाखाली व्यवहार करत असले तरी हे व्यवहार अधिकृत सिक्युरिटीज मार्केटचा भाग नाहीत. त्यामुळे अशा उत्पादनांमध्ये गुंतवणूक करताना काउंटरपार्टी रिस्क, ऑपरेशनल रिस्क आणि पारदर्शकतेचा अभाव या सगळ्यांचा धोका मोठा असतो.
🟡 मग काय करावं? – सुरक्षित पर्याय कोणते?
SEBI ने सुचवलेले दोन सुरक्षित पर्याय:
✅ 1. Gold ETF (गोल्ड एक्स्चेंज ट्रेडेड फंड)
हे फंड शेअर बाजारात सूचीबद्ध असतात.
प्रत्येक युनिट मागे प्रत्यक्ष सोन्याचं मूल्य असतं आणि व्यवहार पूर्णपणे पारदर्शक असतो.
✅ 2. EGR (इलेक्ट्रॉनिक गोल्ड रिसीट्स)
हा एक नवीन पर्याय आहे — जिथे तुम्ही सोनं डिजिटल स्वरूपात विकत घेऊ शकता,
पण त्याचं प्रत्यक्ष सोने बँक-मान्य व्हॉल्टमध्ये सुरक्षित ठेवलेलं असतं. EGR चे व्यवहार अधिकृत स्टॉक एक्स्चेंजवर होतात.
💬 गुंतवणूकदारांसाठी काही महत्त्वाचे नियम:
१. कोणत्याही अँप किंवा वेबसाइटवर गुंतवणूक करण्याआधी त्या कंपनीची नोंदणी आणि नियामक परवाना तपासा.
२. आकर्षक ऑफर, सवलती किंवा रिवॉर्ड पॉइंट्स पाहून निर्णय घेऊ नका.
३. सोनं खरेदी करायचंच असेल तर ETF किंवा EGR हे पर्याय विचारात घ्या.
४. व्यवहाराचे सर्व पुरावे जतन करून ठेवा.
५. प्रमाणित वित्तीय सल्लागाराचा सल्ला घ्या.
💎 थोडक्यात: सोन्याची चमक खरी ठेवण्याची जबाबदारी ही गुंतवणूकदाराचीच आहे! सोनं गुंतवणुकीचं प्रतीक आहे, पण सुरक्षितता ही त्याहून महत्त्वाची. डिजिटल सोनं खरेदी करणं सोपं वाटतं, पण काळजी न घेतल्यास ते तितकेसे सुरक्षित नाही !! म्हणूनच “सुरक्षित गुंतवणूक” यालाच प्रथम प्राधान्य असावे. ✨
श्री. रघुवीर अधिकारी,
CEO, SWS
संपर्क: 98220 00883
